Auteur: 
Neem contact op met Karlijn Waaijman
Adviseur Ruimtelijke Ordening en Milieu
Door de geleidelijke afschaffing van de derogatie mag er minder stikstof vanuit dierlijke mest op je landbouwgrond worden gebruikt. Dat betekent dat je als veehouder meer tonnen mest moet afvoeren. Maar wist je dat er ook een andere oplossing is? Je kunt er namelijk ook voor kiezen om het stikstofgehalte in de mest te verlagen. Dat doe je met behulp van een stikstofkraker. Kun je deze zomaar plaatsen en gebruiken en hoe zit het met vergunningen? We leggen uit hoe het zit.
Wat doet een stikstofkraker?
Een stikstofkraker, zoals de Gazoo van JOZ, is een vorm van mestbewerking die stikstof uit de dunne fractie van drijfmest haalt. De dunne fractie wordt opgewarmd en/of behandeld met loog waardoor de ammoniak in gasvorm wordt omgezet. Een luchtwassertechniek vangt de stikstof op in een zure oplossing die als een N-meststof wordt aangemerkt.
Op deze manier haalt de stikstofkraker stikstof uit de mest. Deze stikstof kun je onder bepaalde voorwaarden bovendien als vervanger gebruiken van (dure) kunstmest.
Waarom een stikstofkraker?
De stikstofkraker is in eerste instantie ontwikkeld om de kosten van mestafzet en aankoop van kunstmest te verlagen. Maar deze kun je dus ook gebruiken om de ammoniakemissie in je stallen te verlagen. Hiervoor wordt het restwater (zonder stikstof) uit de kraker gebruikt. Door het restwater over de roosters te sproeien kan de ammoniak daarin oplossen en kun je de mest en urine snel afvoeren.
Je kunt de stikstofkraker ook gebruiken in combinatie met een monovergister. Je hebt dan een geïntegreerd systeem waarmee je heel veel milieuproblemen aanpakt: de energieproductie, vermindering van broeikasgassen, vermindering van stikstofemissie en het sluiten van de kringloop.
Wanneer is een stikstofkraker interessant?
Of een stikstofkraker financieel interessant is, wordt bepaald door meerdere factoren. Naast de kostenbesparingen (mestafzet, aankoop kunstmest) heb je te maken met extra kosten. Denk daarbij aan rente, afschrijving en onderhoud van de installatie. Ook de aankoop van zuur, loog, energie én arbeid moet je meerekenen. Onze collega’s van Countus kunnen voor je uitrekenen of het financieel interessant is.
Welke toestemmingen heb je nodig?
De stikstofkraker bestaat uit een losse container met daarin de procesinstallatie. Daarnaast heb je opslagcontainers nodig voor loog, zuur en vaste mest. Voor de opslag van dunne fractie, stikstof(kunst)mest en mestwater zijn polyester silo’s nodig.
Denk je erover om een stikstofkraker aan te schaffen? Dan heb je te maken met diverse regels. Op het gebied van bouw en milieu bijvoorbeeld. We zetten het voor je op een rijtje:
- Bouw
De hoofdregel is dat je losse containers en silo’s t.b.v. de agrarische sector bouwvergunningsvrij kunt plaatsen naast een hoofdgebouw (stal). Dus ook een stikstofkraker. Dit moet dan wel passen binnen de bouw- en gebruiksregels in het bestemmingsplan. Er zijn uitzonderingen, daarom moet je dat voor jouw specifieke situatie altijd checken bij je eigen gemeente.
- Milieu
Als het gaat om milieuregels valt de stikstofkraker onder ‘mestbewerking op boerderijschaal’. Heb je bijvoorbeeld minder dan 200 koeien en valt jouw agrarische bedrijf onder het activiteitenbesluit? Dan kun je voor de stikstofkraker volstaan met een melding Activiteitenbesluit.
Is je bedrijf milieuvergunningplichtig? Dan moet je voor de stikstofkraker een omgevingsvergunning milieu aanvragen. De procedure daarvoor duurt een half jaar. Aspecten die hierbij van belang zijn, zijn o.a. effecten op het gebied van geluid en geur.
- Wet Natuurbescherming
De extra vervoersbewegingen voor de aanvoer van hulpstoffen worden gecompenseerd doordat er minder afvoer van mest nodig is. Omdat er geen toename is van stikstofemissie en – depositie, is er sprake van intern salderen. Hierdoor heb je naar verwachting geen Natuurvergunning nodig. Het proces zelf brengt geen stikstofemissie met zich mee, omdat het een gesloten systeem is, juist gericht op het opvangen van stikstof.
Gebruik je het systeem in combinatie met het spoelen van de stalvloer als emissiereducerende staltechniek? Houd er dan rekening mee dat er eerst een voorlopige emissiefactor moet zijn toegekend voordat je een nieuwe Natuurvergunning kunt aanvragen.
Hulp bij vergunningen
Een stikstofkraker biedt mogelijkheden om kosten te reduceren én milieudoelen te halen. Een mooie oplossing voor agrarische bedrijven. Maar we begrijpen ook dat je op kan zien tegen het vergunningproces. Laat je vooral niet ontmoedigen, De Omgevingsadviseurs is er om je te helpen. Wij kunnen voor je bekijken welke toestemming je nodig hebt en het vergunningentraject van a tot z voor je begeleiden. Meer weten? Neem contact op met Karlijn Waaijman.
