Minister Wiersma presenteert plannen voor stikstofreductie en emissiedoelsturing

Agrarische ondernemers staan voor grote veranderingen. Minister Femke Wiersma heeft onlangs via kamerbrieven de beoogde aanpak gepresenteerd om Nederland van het stikstofslot te halen. Haar voorbeelden draaien om 4 kernpunten: juridische verkenning, doelgerichte emissiereductie, steun voor getroffen bedrijven en mogelijke aanpassingen in Brussel. Daarnaast werkt ze aan een systeem van bedrijfsspecifieke emissiedoelsturing. Wat betekent dit voor jou?

Aanpak op hoofdlijnen

Uit de brieven van de minister blijkt dat het kabinet dit voorjaar een plan van aanpak op hoofdlijnen wil presenteren voor geborgde emissiereductie en herstel van natuur. Daarmee zou vergunningverlening weer mogelijk zijn.

Maar let op: de beoogde plannen zijn nog plannen, en bieden dus nog geen zekerheid. Hieronder delen we in het kort de belangrijkste ideeën van de minister.

Juridische mogelijkheden vergunningverlening

Het kabinet onderzoekt verschillende juridische mogelijkheden om de vergunningverlening vlot te trekken. Eén van de opties is een drempelwaarde naar Duits model, waarmee kleinschalige activiteiten met beperkte uitstoot vrijgesteld kunnen worden van een vergunningplicht.

Daarnaast is een herziening van de Natura 2000-gebieden het voorstel. Dit houdt in dat de aanwijzing van soorten en habitats wordt geëvalueerd en mogelijk beter wordt afgestemd op de huidige staat van natuurbehoud.

Ook wordt de mogelijkheid van een noodwet genoemd die buiten de huidige regels omgaat, mits dit juridisch houdbaar is binnen de Europese kaders.

Bedrijfsspecifieke emissiedoelsturing

Een ander spoor is de invoering van bedrijfsspecifieke emissiedoelsturing. Dit betekent dat boeren niet langer te maken hebben met generieke maatregelen, maar dat ze zelf kunnen bepalen hoe ze de stikstofuitstoot verminderen. Dit systeem wordt stapsgewijs ingevoerd en richt zich in eerste instantie op melkvee-, varkens- en pluimveehouders.

Minister Wiersma werkt aan een afrekenbare norm, waarbij bedrijven specifieke emissiedoelen krijgen. Denk aan een klimaatdoel per fosfaatrecht of andere maatstaven. Dit moet leiden tot een duurzamer verdienmodel, terwijl ze zelf de regie behouden. De invoering van dit systeem zal meerdere jaren in beslag nemen en vereist nieuwe wetgeving en betrouwbare data.

Ondersteuning voor getroffen bedrijven

Boeren die in de problemen komen door de recente uitspraak van de Raad van State over intern salderen, kunnen waarschijnlijk op steun rekenen. Het kabinet kijkt namelijk naar oplossingen om de impact van deze terugwerkende maatregel te verzachten.

Aanvullende maatregelen natuurgebieden

In de zones rondom natuurgebieden, beekdalen en veenweidegebieden zullen naar verwachting aanvullende maatregelen komen om de stikstofuitstoot verder te beperken en de natuur te beschermen. De exacte omvang van deze zones is nog niet bekend, maar uit recente beleidsontwikkelingen blijkt dat deze gebieden een centrale rol spelen in de subsidieregelingen die nu worden opengesteld, zoals de Regeling provinciale gebiedsgerichte beëindiging (Rpgb) en de subsidies voor samenwerking in veenweidegebieden en Natura 2000-overgangsgebieden.

Dit wijst op een duidelijke samenhang tussen de verschillende beleidsinitiatieven. Hoewel er dit jaar mogelijk meer duidelijkheid komt over de richting van deze maatregelen, zal het naar verwachting pas in 2026 zijn voordat de bijbehorende wet- en regelgeving definitief wordt vastgesteld en geïmplementeerd.

Onderhandelingen in Brussel voor meer ruimte

Tot slot wordt onderzocht of Europese regels rondom stikstof misschien te streng zijn geïnterpreteerd en of er meer flexibiliteit mogelijk is. Dit zou op langere termijn kunnen bijdragen aan een soepeler stikstofbeleid.

Wat betekent dit voor jou?

Zoals we aan het begin van dit artikel al aangaven, betekent dit nieuws dat er nog veel uitgezocht en onderzocht moet worden. Dat er maatregelen komen, is duidelijk. Maar welke precies, dat blijft voorlopig onzeker. Dit maakt het lastig voor jou als ondernemer of initiatiefnemer in het buitengebied om je hierop voor te bereiden. Bovendien kan het nog wel langer dan een jaar duren voordat de vergunningverlening weer volledig op gang komt. Het ministerie is wel bezig om op korte termijn voor deelnemers aan de LBV- en LBV+-regeling met een werkbare oplossing te komen.

Wat vaststaat, is dat alle sectoren te maken krijgen met maatregelen. De komende maanden blijven cruciaal voor de uitwerking van deze plannen. Houd de ontwikkelingen daarom in de gaten en neem gerust contact op met één van onze adviseurs om te sparren over wat je het beste kunt doen in jouw situatie.

Meer weten?

Heb je vragen over de voorgestelde aanpak rondom de stikstofproblematiek? En wat dit eventueel voor jouw situatie kan betekenen? Neem dan contact op met Annewies de Haan. Zij helpt je graag verder.